ලොව වැඩිම කාලයක් දල්වා තැබූ බල්බය - නොකඩවා වසර 113ක්

යාලුවනේ ඔයාලා Light එකක් දැම්මොත් කොච්චර වෙලාවක් දල්වලා තියනවඩෙහ ඒක? දවසක්? සති කිහිපයක්? මාස කිහිපයක්? වසරක්? හැබැයි ඉතින් එහෙම කරන්නත් ඒක පිලිස්සෙන්නෙ නැතුව තියෙන්න ඕනනෙ. ඒත් කැලිෆෝනියාවෙ Livermore වල ගිනි නිවන මධ්‍යස්ථානයක තියෙන මේ බල්බය 1901 සිට ශතවර්ශයකටත් වඩා නොකඩවා දල්වලා තියෙනවා.

මෙය දැල්වූ දිනය ගැන නිවරදිව වාර්තා වෙලා නැතත්, මෙහි උපන්දිනය නම් සැමරෙන්නෙ ජුනි මස 18වෙනිදට. ඒ දවස තමයි ඉතින් මේක නොකඩවා දල්වන එකක් බවට සැක කරන්නෙ. ගෙවුනු වසර 113දී මෙම බල්බයට දෙපාරක්ම අකරතැබ්බ වලට මුහුණ දෙන්න වෙලා තියෙනවා විදුලි ඇණහිටීම් හේතුවෙන්. වරක් එය වෙනත් ගිනි නිවන මධ්‍යස්ථානයකට රැගනයන්න සිද්ධවෙලා තියෙනවා 1976දී හා 2013දී. වසර 38කට ඉහතදී කරපු මේ හුමාරුවත් ඉතා සූක්ශම විදියට කරලා තියෙන්නෙ, අඩුමගානෙ බල්බ් එක ගලවන්නෙවත් නැතුව, ඒක අමුණපු වයර් ටිකත් එක්කම ගිනි නිවන රථයකින් තමා ගෙනිහින් තියෙන්නෙ. වැඩේට ගිහින් තියෙන්නෙත් මිනිත්තු 22ක් පමණ කාලයක්.

මෙම තාපදීප්ත බල්බය හදලා තියෙන්නෙත් අතින්මයි, ඒ වගේම මේකෙ ෆිලමන්ට් (සූත්‍රිකාව)එකත් හදලා තියෙන්නෙ කාබන් වලින්.සාමාන්‍ය බල්බයක තිබෙන ෆිලමන්ටනෙකට වඩා අට ගුණයක් පමණ විශාල එකක් තිබීමත් විශේශතවයක්.මේක අර්ධ සන්නායකයක් නිසා තාපය වැඩිවෙද්දි සන්නයනය කරන විදුලියත් වැඩි වෙනවා, ඉතින් ඔය වගේ කතන්දර ටිකක් මේ සූත්‍රිකාව පිටිපස්සෙ හැංගිලා තියෙනවා.

කොහොම කොහොමහරි ඉතින් මේ වැඩේ නිසා ශතකයක් පුරාවට විද්‍යාත්මීන්ටවත් හිතාගන්න බැරිවෙන විදියෙ වැඩක් කරන්න මේ බල්බය සමත් වෙලා තියෙනවා.ඒ විතරක්ද ජීනියස් ලෝක වාර්තාවක් තියන්නත් මේකට හැකිවෙලා තියෙනවා.එමෙන්ම මෙය තිබෙන ස්ථානයේ බල්බයේ ආරක්ශාවට ඒ වෙතටම නාහිගතකරපු (Focus) කැමාරවක්ද සවි කරලා තියෙනවා.තවත් කියනවානම් මේකටම කියලා UPS එකකුත් තියෙනවා.

ෆිලමට් ආපු කාලෙන් පස්සෙ දැන් LED යුගයකට ඇවිල්ලා තියෙනවා, පහල තියෙන්නෙ මං LED එක්ක දාපු සෙල්ලම් දෙකක්, තව තියෙනවා මගෙ Channel එකේ.